این کتاب که تشتّت فرهنگی و اجتماعی در افغانستان را علّتیابی میکند، پیش از این طی سی سالِ گذشته دو بار با تغییر نام تحت عنوان «تاریخ و زبان در افغانستان» به چاپ رسیده است. تغییر نامی که شخص نویسنده به آن راضی نبوده است. اینک پس از شکلگیری بنیاد فرهنگی مایل هروی برای نخستین بار با نام اصلی خویش و با رفع حذف و اضافات چاپهای قبل به هیأتی که از قلم نویسنده تراویده است به چاپ میرسد.
پژواک ابتذال، نشان میدهد که چطور یک جامعهٔ پویا، متمدّن و دارای پیشینهٔ فرهنگی غنی با افتادن به دامن حکمرانانِ نالایق و خودفروخته به پرتگاه ابتذال کشانده میشود و مسخ میگردد.
در این کتاب از فارسیستیزیِ تختنشینانِ سلطنت کابل (کشور خراسان)، ایجاد رویارویی بین پشتون و فارسیوان از سوی حکومتِ قبیله و دور نگهداشتن جامعه از دانش و هنر و فرهنگ به منظور بقای فرمانروایی خانوادگی و قبیلوی سخن رفته است. البته راه برونرفت از این تشتّت و رسیدنِ دوباره به پویایی فرهنگی و اجتماعی نیز در لابهلای بحثها نموده شده است.
