photo_۲۰۲۳-۱۱-۱۳_۱۸-۳۸-۰۸
نقد و تصحیح متون


۱. چاپ نخست این کتاب سال ۱۳۶۹ است که جایزهٔ جهانی کتابِ سال را نیز به خود اختصاص داد. پس از آن این کتاب ۳۰ سالِ تمام توسط آستان قدس گروگان گرفته شد و تجدید چاپ نشد. تا این‌که در سال ۱۴۰۰ چاپ دوم آن را در شمارگان ۳۰۰ (سیصد) نسخه انجام دادند، که آن هم صرف در گرو خودِ آستان قدس بود و به افراد خاصی هدیه داده می‌شد و هرگز وارد بازار نشد.

۲. اشتباهات فاحشی در چاپ اول موجود بود که بدون اصلاحات و ویرایش جدید، صرف با تعویض جلد مجدداً در همان شمارگانِ محدود -که عرض شد- چاپ شد، که اینک به برخی از آن اشتباهات بر اساس چاپ دوم اشاره می‌کنیم.

برخی اغلاط فاحش و بی‌ذوقی‌های آستان قدس در چاپ نقد و تصحیح متون:

الف. در عصر کنونی و پیشرفت آن‌چنانی صنعت چاپ و کتاب‌آرایی، تنظیم فهرست مطالبِ نقد و تصحیح متون چنان ابتدایی و اولیه است که انگار کتاب در آغازین روزهای عصر چاپ سنگی چاپ شده باشد.

ب. در متن از آغاز تا آخر کتاب، جز عنوان کلّیِ فصل‌ها هیچ عنوان و ریزعنوانی را نمی‌بینیم. حتی عنوان‌های معدود و ناقصی را که در فهرست مطالب به صورت دستی بیرون‌نویس کرده‌اند نیز در متن کتاب نمی‌بینیم. مگر می‌شود فصلی در ۶۰ یا ۷۰ صفحه هیچ عنوان و ریزعنوانی نداشته باشد؟

پ. در قسمت یادداشت‌ها (ایندنوت‌ها) به‌هم‌ریختگی و بی‌دقتی عجیبی دیده می‌شود. به عنوان مثال، در ص ۴۲۳ دو فقره ایندنوت با شمارهٔ ۳۰ داریم و پس از آن ۳۱ و… در حالی‌که در متن، نکات ارجاعی یک بار با یک عدد نشانی شده است نه دوبار.
در ص ۴۳۴، ناگهان پس از ایندنوت شماره ۳۳، ایندنوت شماره ۳۵ آمده است. پس شمارهٔ ۳۴ کجاست؟
در ص ۴۳۷ پس از ایندنوت شمارهٔ ۶۱ ایندنوت شمارهٔ ۶۳ آمده است، پس شمارهٔ ۶۲ در کجا قرار گرفته است؟

اگر این یادداشت‌ها به شکل پاورقی در پایین هر صفحه می‌بود، طبعاً مشکل زیادی خلق نمی‌شد و خواننده با دیدن یکی دو برگ پس و پیش از مطلب، شمارهٔ گم‌شده را پیدا می‌کرد، شماره‌های تکراری را نشانه‌گذاری می‌کرد و می‌دانست کدام پاورقی مربوط به کجای متن می‌شود. اما از آنجا که این یادداشت‌ها نه به صورت فوت‌نوت (پاورقی) بلکه به صورت ایندنوت تنظیم شده است و مجموع ارجاعات، یک‌جایی به صورت فصل‌به‌فصل در آخر کتاب آورده شده است، به‌هم‌ریختگی و رعایت نشدن تسلسل شمارگان و مفقود شدن برخی شمارگان، نظم تمام یادداشت‌های فصل مزبور را به‌هم زده است و خواننده را برای سر دادن یادداشت‌ها با متن، ساعت‌ها میان متن و آخر کتاب سرگردان می‌کند.

پ.ن: در چاپ جدید کتاب نقد و تصحیح متون توسط بنیاد فرهنگی مایل هروی کلیه‌ی این ایرادات توسط استاد نجیب مایل هروی برطرف شده است.

پ.ن: لطفا برای تهیه و سفارش این کتاب به خانم هراتی به آیدی ذیل در تلگرام پیام ارسال نمائید.