سایه به سایه

دفتر مقاله ها و رساله های عرفانی، ادبی و کتاب شناختی

مجموعه حاضر مشتمل بر پاره ای از ناشناخته های مربوط به:
1-زبان و ادب فارسی ۲-عرفان، تصوّف و فلسفه ستیزی ۳-کتاب شناسی و نقد کتاب ۴-نسخه شناسی و معرفی نسخه های خطی می باشد.

در اقلیم ایران شناسی هنوز نکته هایی بسیار وجود دارد که در سایهٔ ناشناختگی مانده است و برای رسیدن به کلّیت نظام مند تاریخ ادب و فرهنگ جهان ایرانی، می بایست ناشناخته های مذکور را باز جُست و پیوند آن ها را با شناخته های تاریخِ ادب و فرهنگ بازیافت. مجموعهٔ “سایه به سایه” در پی پاره ای از ناشناخته‌های مربوط به زبان و ادب فارسی، تصوّف و عرفانِ ایرانی و نکته‌های کتاب شناختی و نسخه شناسی است که در چهار بهره فراهم آمده.
در این مجموعه از ضرورتِ تجدیدِ تصحیح نگارش‌های ادب فارسی و اهمیت بازخوانی آن‌ها به صورت انتقادی سخن رفته و از ارزش‌های زبان‌شناسی و گونه شناسی نسخه‌های مشکول یاد شده و طریق بازسازی یکی از آثار ارزشمند خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی نموده شده و به معرفی نسخه‌های ایرانی مهم ترین اثر دِیُسقوریدُسیعنی کتاب الحشائش پرداخته شده و یکی از کانون‌های ناشناخته ی تصحیح و ترجمه‌ی متون در ایرانِ عصر صفوی مجال طرح یافته است. هم در این مجموعه نسبتِ نااستوار رسالهٔ “اصطلاحات صوفیه” به فخرالدین ابراهيم عراقی مورد مداقّه و ردّ قرار گرفته و گزارش کبیرالدین عراقی از نمادهای خانقاهی مطرح گردیده و مذهب عَدلی و عواملِ تقریب از زبان علاءالدوله سمنانی مجال بحث یافته و تفسیری غریب از ایمان که توسط پیرِ تسلیم در سدهٔ ۸ ه.ق، در شرق جهان ایرانی جنجالی به پا کرده بود، نقد و بررسی گردیده و گزاره‌ی احوال و نمونه‌ی اشعار بازیافته ی یکی از سخنوران قرن ۷ ه.ق، یعنی ملک محمود تبریزی که ناشناخته مانده بود، آورده شده و به بررسی بحرِ طویلِ فارسی اهتمام گردیده و یکی از پسوندهای نام‌آواساز در زبان فارسی توجه داده شده و علت‌های فلسفه ستیزیِ ابوحامد غزالی و تأثیر آن در تاریخ فرهنگ ایران مورد نقد و تمحیص قرار گرفته است.

چاپ اول: نشر گفتار، ۱۳۷۸

چاپ دوم: بنیاد فرهنگی مایل هروی، ۱۴۰۲